Ordynacja wyborcza (tekst jednolity)



Ustawa – Ordynacja wyborcza
z dnia 27 grudnia 2018 r.
poprawka z dnia 27 marca 2019 r.
tekst jednolity
Celem najpełniejszej realizacji idei demokracji, która leży u podstaw istnienia Republiki Bialeńskiej, umożliwiając w pełni obywatelom sprawiedliwy udział w sprawowaniu władzy i decydowaniu o losach ich Państwa, stanowimy niniejszą Ordynację Wyborczą, regulującą zasady i tryb przeprowadzania wyborów parlamentarnych oraz prezydenckich.
Rozdział I
WYBORY PARLAMENTARNE
Artykuł 1
[Czynne i bierne prawo wyborcze]
1. Czynne prawo wyborcze (prawo wybierania) posiada każda osoba, która w momencie ogłoszenia terminu wyborów posiadała obywatelstwo Republiki Bialeńskiej oraz pełnię praw publicznych.
2. Bierne prawo wyborcze (prawo wybieralności) posiada każda osoba, która:
  a) posiada czynne prawo wyborcze zgodnie z ust. 1;
  b) nie pełni funkcji niepołączalnych z mandatem poselskim;
  c) nie została skazana za przestępstwo umyślne na karę zakazu sprawowania funkcji Posła albo wszystkich funkcji publicznych.
Artykuł 2
[Ogłoszenie wyborów parlamentarnych]
1. Prezydent na drodze postanowienia w sprawie ogłoszenia wyborów określa:
  a) termin zgłaszania list kandydatów;
  b) termin głosowania;
  c) liczbę wybieranych Posłów;
  d) wykaz obywateli posiadających czynne prawo wyborcze zgodnie z art. 1 ust. 1 niniejszej ustawy;
  e) termin zgłaszania kandydatur na Prezydenta Republiki Bialeńskiej zgodnie z art. 8 niniejszej ustawy.

2. Postanowienie powinno zostać opublikowane nie później niż dwa tygodnie przed upływem kadencji Parlamentu lub niezwłocznie po skróceniu kadencji Parlamentu.

3. Termin zgłaszania list kandydatów upływa nie wcześniej niż 5 dni od zarządzenia wyborów i nie później niż 13 dni od zarządzenia wyborów.
4. Termin głosowania rozpoczyna się nie wcześniej niż 6 dni od zarządzenia wyborów i nie później niż 14 dni od zarządzenia wyborów.
5. Głosowanie trwa nie krócej niż 48 godzin i nie dłużej niż 72 godziny.
6. Liczba wybieranych Posłów do Parlamentu Republiki Bialeńskiej zależna jest od liczby obywateli:
 a) jeśli jest mniej niż lub równo 15 obywateli – 3 posłów;
 b) jeśli jest pomiędzy 16, a 25 obywateli – 5 posłów;
 c) jeśli jest równo lub więcej niż 25 obywateli – 7 posłów.
7. Za przebieg wyborów parlamentarnych odpowiedzialny jest Prezydent, który może powołać Państwowego Komisarza Wyborczego i powierzyć mu: ogłoszenie terminu wyborów, wykonanie wszystkich czynności wyborczych oraz ogłoszenie wyników wyborów.
Artykuł 3
[Zgłaszanie kandydatur]
1. Termin zgłaszania kandydatur trwa od momentu wejścia w życie postanowienia o ogłoszeniu wyborów do 24 godzin przed rozpoczęciem głosowania w zarządzonych wyborach.
2. W wyborach parlamentarnych kandydaci mogą zgłaszać się samodzielnie lub w ramach komitetów wyborczych.
4. Nieopublikowanie programu wyborczego w wyznaczonym czasie jest równoznaczne z nieuwzględnieniem komitetu wyborczego lub kandydata na liście wyborczej.
Artykuł 4
[Głosowanie i ustalenie wyników wyborów]
1. Obowiązkowo umieszcza się nazwę komitetu przy nazwisku kandydata na karcie do głosowania.
2. Lista komitetów wyborczych na karcie do głosowania jest ułożona według kolejności zgłoszeń komitetów. Lista kandydatów na liście danego komitetu wyborczego jest ułożona według kolejności zgłoszonej przez dany komitet.
3. Wyborca oddaje głosy na pojedynczych kandydatów na posłów, w liczbie nie większej niż ilość mandatów poselskich przewidzianych na daną kadencję Parlamentu. Nie można zmieniać oddanego głosu.
4. Mandaty dzielone są na poszczególne listy kandydatów proporcjonalnie, z zastosowaniem metody najwyższych ilorazów (zmodyfikowana Metoda Sainte-Laguë). Liczbę głosów oddanych na listę dzieli się kolejno przez: 1,4; 3; 5 i kolejne liczby nieparzyste. Jednakże, liczba ilorazów nie może przekraczać liczby kandydatów na liście popartych przez co najmniej jednego wyborcę.
5. W przypadku równości ilorazów, mandat uzyskuje lista kandydatów, która otrzymała więcej głosów. W przypadku równej ilości głosów mandat uzyskuje lista umieszczona wyżej na karcie do głosowania.
6. W ramach listy kandydatów mandaty uzyskują kandydaci, którzy otrzymali kolejno największą liczbę głosów. W przypadku równej liczby głosów mandat uzyskuje kandydat umieszczony wyżej na liście kandydatów danego komitetu wyborczego.
7. W przypadku, gdy liczba kandydatów nie przewyższa liczby przewidzianych mandatów na daną kadencję Parlamentu, wybory nie są przeprowadzane, a mandat otrzymują wszyscy kandydaci.
8. Niezwłocznie po upływie terminu przewidzianego na przeprowadzenie głosowania Prezydent Republiki Bialeńskiej lub Państwowy Komisarz Wyborczy podają do publicznej wiadomości:
  a) liczbę osób uprawnionych do głosowania;
  b) liczbę głosów oddanych na poszczególne listy kandydatów;
  c) liczbę głosów oddanych na poszczególnych kandydatów;
  d) liczbę mandatów uzyskanych przez poszczególne listy kandydatów,
  e) kandydatów, którzy uzyskali mandaty poselskie.
9. Obwieszczenie z wynikami wyborów jest skuteczne z chwilą ogłoszenia.
10. Przeciwko ważności wyborów może być wniesiony do Parlamentu protest wyborczy z powodu naruszenia przepisów prawa — nie później jednak, niż do trzeciego dnia po dniu ogłoszenia wyników. Protest wyborczy może być wniesiony przez posła lub grupę co najmniej 3 obywateli. Decyzję w sprawie stwierdzenia ważności wyborów podejmują Posłowie ustępującej kadencji w przeciągu 48 godzin od złożenia protestu wyborczego. W przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości podczas wyborów, Parlament może unieważnić wynik wyborów oraz zarządzić ponowne wybory, podejmując uchwałę.
Artykuł 5
[Utrata mandatu poselskiego]
1. Mandat poselski traci się poprzez zrzeczenie się lub odebranie go wyłącznie za zgodą obywateli w referendum w przypadku rażącego niestosowania się do przepisów prawa Republiki Bialeńskiej stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądu.
2. W przypadku zwolnienia mandatu, mandat obejmuje kandydat, który zgodnie z przepisami artykułów poprzedzających uzyskałby mandat, gdyby mandatu nie uzyskał poseł, którego mandat wygasł.
3. W przypadku braku możliwości uzupełnienia składu Parlamentu kandydatami, którzy brali udział w wyborach, Prezydent zarządza niezwłocznie wybory uzupełniające z 48 godzinnym terminem zgłaszania kandydatur, z 24 godzinnym terminem opublikowania programu wyborczego i 24 godzinnym głosowaniem, którego zasady są zgodne z art. 4.
Artykuł 6
[Zakończenie kadencji Parlamentu]
1. Zakończenie kadencji Parlamentu ma miejsce automatycznie po zwołaniu posłów następnej kadencji na obrady, przez co należy rozumieć złożenie przysiąg poselskich przez wszystkich posłów wybranych w wyborach.
2. Kadencja posła Parlamentu rozpoczyna się z chwilą złożenia przysięgi w Parlamencie Republiki Bialeńskiej w brzmieniu:
„Ślubuję uroczyście, jako poseł Parlamentu Republiki Bialeńskiej, według najlepszego mego rozumienia i zgodnie z sumieniem, rzetelnie pracować dla dobra Narodów Bialenii, stać na straży praw demokratycznych i czynić wszystko, w miarę swoich sił i uzdolnień, dla umocnienia niepodległości i pomyślnego rozwoju Republiki Bialeńskiej.”, do którego można dołączyć dowolną formułę religijną.
3. Posłowie, którzy pełnili funkcję Posła w poprzedniej kadencji nie są zobowiązani do składania przysięgi.
4. Niezłożenie przysięgi w terminie jednego dnia od chwili opublikowania wyników wyborów jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu posła.
Rozdział II
ELEKCJA PREZYDENTA REPUBLIKI BIALEŃSKIEJ
Artykuł 7
[Czynne i bierne prawo wyborcze]
1. Czynne prawo wyborcze (prawo wybierania) posiada każdy Obywatel Republiki Bialeńskiej.
2. Bierne prawo wyborcze (prawo wybieralności) posiada każda osoba, która posiada pełnię praw publicznych oraz:
  a) posiada obywatelstwo Republiki Bialeńskiej nieprzerwanie od 4 tygodni lub posiada obywatelstwo Republiki Bialeńskiej z okresem krótszym niż 4 tygodnie, ale w przeszłości posiadała obywatelstwo dłużej niż 4 tygodnie;
  b) nie pełni funkcji niepołączalnych z urzędem Prezydenta;
  c) nie została skazana za przestępstwo umyślne na karę zakazu sprawowania funkcji Posła lub Prezydenta albo wszystkich funkcji publicznych.
Artykuł 8.
Zgłaszanie kandydatur
1. Termin zgłaszania kandydatur trwa od momentu wejścia w życie postanowienia o ogłoszeniu elekcji prezydenckiej do 24 godzin przed rozpoczęciem głosowania w zarządzonych wyborach.
2. Kandydaci na Prezydenta mogą zostać zgłoszeni przez: komitety wyborcze lub indywidualnie.
3. Kandydat indywidualny musi zebrać co najmniej 3 podpisy obywateli Republiki Bialeńskiej.
4. Listę kandydatów komitetów wyborczych zgłaszają przewodniczący partii lub przewodniczący koalicji. Kandydat indywidualny zgłasza siebie po uzyskaniu wymaganej w ust. 3 niniejszego artykułu ilości podpisów.
5. Kandydat indywidualny jest zobowiązany do opublikowania swojego programu wyborczego do momentu zakończenia terminu zgłaszania kandydatur.
6. Nieopublikowanie programu wyborczego w wyznaczonym czasie jest równoznaczne z nieuwzględnieniem kandydata w elekcji prezydenckiej.
Artykuł 9.
[Głosowanie i ustalenie wyników wyborów]
1. 24 godziny po zakończeniu zgłaszania kandydatur Obywatele przystępują do wyboru Prezydenta Republiki Bialeńskiej. Elekcję prezydencką prowadzi ustępujący Prezydent lub osoba sprawująca funkcję Prezydenta.
2. Prezydent ogłasza listę kandydatów, którzy spełnili wymagania z artykułów 7. i 8. oraz rozpoczyna debatę trwającą od 24 do 48 godzin. W tym czasie Obywatele mogą zadawać pytania do wszystkich kandydatów, a kandydaci mogą zadawać pytania do kontrkandydatów.
3. Jeżeli w wyborach kandyduje wyłącznie jeden kandydat, odbywa się głosowanie, w którym Obywatele mogą głosować za kandydatem, przeciw niemu lub wstrzymać się od głosu, jeżeli zaś kandydat nie uzyska większości bezwzględnej, odbywa się głosowanie bez możliwości wstrzymania się od głosu. Jeżeli w wyborach startuje wyłącznie dwóch kandydatów, Obywatele przechodzą do drugiej tury głosowania zgodnie z ust. 6.
4. Obywatele przechodzą do głosowania, w którym każdy z Posłów otrzymuje liczbę głosów równą liczbie kandydatów, jeżeli liczba kandydatów jest nieparzysta lub liczbę głosów większą o jeden od liczby kandydatów, jeżeli liczba kandydatów jest parzysta. Obywatele dobrowolnie dzielą przyznaną im liczbę głosów wobec kandydatów, z zastrzeżeniem, że muszą wykorzystać wszystkie głosy; nie mogą przekazać wszystkich głosów wobec wyłącznie jednego kandydata oraz nie mają możliwości wstrzymania się od głosu.
5. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyskał ponad połowy głosów, do drugiej tury przechodzą dwaj kandydaci z największą liczbą przydzielonych głosów, jeżeli liczba głosów jest równa, odbywa się głosowanie wśród kandydatów z równą liczbą głosów, a liczba głosów Obywateli zostaje wyznaczona zgodnie z zasadą w ust. 4. Jeżeli jeden z kandydatów uzyskał ponad połowę głosów, nie odbywa się druga tura głosowania i Obywatele przechodzą do głosowania, w którym posłowie mogą głosować za kandydatem, przeciw niemu lub wstrzymać się od głosu, jeżeli zaś kandydat nie uzyska większości bezwzględnej, odbywa się głosowanie bez możliwości wstrzymania się od głosu.
6. W drugiej turze przysługuje każdemu z Obywateli wyłącznie jeden głos, a głosowanie odbywa się poprzez poparcie jednego lub drugiego kandydata lub wstrzymanie się od głosu. Jeżeli żaden z kandydatów nie zdobędzie większości bezwzględnej, odbywa się ponowne głosowanie, w którym Obywatele nie mają prawa do wstrzymania się od głosu.
7. Kandydat, który uzyskał większość bezwzględną, zostaje Prezydentem-elektem i jego kadencja rozpoczyna się z chwilą wygłoszenia przysięgi przed Parlamentem Republiki Bialeńskiej w brzmieniu:
„Ślubuję uroczyście, obejmując urząd Prezydenta Republiki Bialeńskiej, wedle najlepszego zrozumienia i zgodnie z sumieniem, rzetelnie pracować dla dobra Republiki Bialeńskiej, bronić jej niepodległości i suwerenności, praw demokratycznych Republiki święcie przestrzegać, godności Narodu i Państwa strzec niezachwianie, sprawiedliwość względnie wszystkich bez różnicy obywateli za pierwszą mieć sobie cnotę, obowiązkom urzędu i służby poświęcić się niepodzielnie”, do którego można dołączyć formułę religijną.
8. Niezłożenie przysięgi w terminie 24 godzin od chwili opublikowania wyników wyborów jest równoznaczne ze zrzeczeniem się urzędu Prezydenta i powoduje powtórzenie elekcji prezydenckiej, w której ten kandydat zostanie wykluczony.
9. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyskał większości bezwzględnej, elekcja zostaje powtórzona.
Rozdział III
PRZEPIS KOŃCOWY
Artykuł 10.
[Przepis końcowy]
Ustawa wchodzi w życie z chwilą ogłoszenia.
/-/ Andrzej Swarzewski
Prezydent Republiki Bialeńskiej